انتشار کتاب «نقش امامان علیهمالسلام در شکلدهی جماعت صالحان» از سوی انتشارات مدرسهعالی شهید مطهری
کتاب «دور اهلالبیت فی بناء الجماعة الصالحة» اثر ارزشمند شهید سعید آیتالله سید محمدباقر حکیم (ره) با ترجمه جناب آقای دکتر علیرضا هدائی با عنوان «نقش امامان علیهمالسلام در شکلدهی جماعت صالحان» توسط انتشارات مدرسهعالی شهید مطهری (ره) منتشر شد.
این کتاب دو جلد است و این ترجمه مطابق توافق میان مؤلف و مترجم، فقط گردانیده جلد دوم است که به امور عملی و روشهای زندگی مؤمنان راستین میپردازد.
در ادامه، مقدمه مترجم محترم را میخوانید:
تاریخ این ترجمه به حدود 23 سال و اندی پیش باز میگردد. من که سالیانی دراز بود دیگر ترجمۀ عربی به فارسی انجام نمیدادم، در ملاقاتی که با آیتالله شهید داشتم ایشان را انسانی والا، فرهیخته، وارسته، گریزنده از دنیا و عالمی بس راستین یافتم؛ و همین امر موجب شد که بر تردید خود غلبه کنم و ترجمۀ این کتاب را بپذیرم. در همین ملاقات بود که مراد دقیق ایشان از ترکیب «الجماعة الصالحة» را جویا شدم تا بتوانم معادلی دقیق و زیبا برای آن برگزینم؛ و حاصل آن، تغییر دادن آن ترکیب وصفی، به ترکیب اضافیِ «جماعت صالحان» شد. (عنوان کتاب این است: دور اهلالبیت فی بناء الجماعة الصالحة. عنوان زیبایی که مترجم بر کتاب نهاده دربردارندۀ 3 تغییر است: یک. اهلالبیت ترجمه شده است به «امامان» تا هموزن «صالحان» در بخش دومِ عنوان باشد. این تغییر اصلاً مخل به معنی نیست، چون مراد آیتالله از اهلالبیت دقیقاً همین بوده است. دو. بناء به معنای «بنیاد نهادن» ترجمه شده است به «شکلدهی». این ترجمه گرچه دقیق نیست، معنای بنیاد نهادن - و علاوه بر آن شکل دادن - را در خود دارد. البته انگیزۀ اصلی مترجم در انتخاب این واژه، زیبایی سحرانگیز آن بوده است. سه. ترکیب وصفیِ «الجماعة الصالحة» به ترکیبی اضافی تبدیل شده است تا بتواند مقصود را به بهترین شکل به مخاطبان فارسی زبان منتقل کند. در این تغییر زیبا، معنای مورد نظر آیتالله دقیقاً در نظر گرفته شده است).
ضروری مینماید که تأکید کنم اصل کتاب 2 جلد است و این ترجمه، طبق توافقی که داشتیم، فقط گردانیدۀ جلد دوم است که به امور عملی و روشهای زندگی مؤمنان راستین میپردازد.
در خصوص محتوای این کتاب باید گفت که آنچه از یک انسان، مؤمنی راستین میسازد اعتقادات درست و استوار و زان پس عمل کردنِ درست و مستمر بر اساس آن اعتقادات است و آنگاهکه نوبت به کاملترین دین الهی میرسد که حتی سادهترین کارهای زندگی را نیز بدون رهنمود نگذاشته و درست عمل کردن در هر کاری را به آدمیزادگان آموخته است، لاف دروغ زدن است اگر کسی خود را پیرو این دین بداند درحالیکه کارهای زندگی معمولی خویش را بر اساس تعالیم گرانبهای آن سامان نداده است و این کتاب همان چیزی است که مجموعۀ این رهنمودها را به بهترین شکل در اختیار شمایان میگذارد؛ پس بر خود نهیب زنید، از خواب غفلت برخیزید و با سرمشق قرار دادن این شهید بزرگراه درست زیستن را بیاغازید.
و اما اینکه بر سر این ترجمه چه آمد و آنگاه چه شد که جامۀ نشر بر تن کرد، بر مترجم چندان معلوم نیست. فقط در خصوص بخش دوم میتواند بگوید که سرانجام مؤسسهای علمی با نام شهیدی دیگر از تبار عالمان بر سر آن شد تا آن را به چاپ برساند؛ و این رویدادی است بس فرخنده که آن را به فال نیک میگیریم و در پی آن مراتب سپاس عمیق خویش را از مدرسهعالی و دانشگاه شهید مطهری که شرایط را فراهم ساخت تا این گنجینۀ گرانبها در اختیار فارسی زبانان قرار گیرد، ابراز میداریم. همچنین تشکر میکنیم از آقایان دکتر جواد سلطانیفرد و دکتر احمد محمدی که با دقت بسیار زیاد این ترجمۀ کهنه را - که نگاه مترجم 20 سال است بدان نیفتاده - از نظر گذراندند و نکاتی بس مفید یادآور شدند.
علیرضا هدائی
آبان ماه 1403