گفتگو با دکتر علیاصغر جعفری ولنی در آستانه چاپ دوم کتاب «فلسفه در آیینه منطق»
جناب آقای دکتر، سلام عرض میکنم و تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید. یکی از مشکلات سیستم آموزشی ما آشنایی کم دانشجویان با اساتید است. اجازه دهید از این فرصت استفاده کنیم و قبل از ورود به موضوع اصلی این گفتگو، خلاصه‌ای از سایر فعالیت‌های علمی شما را بشنویم.
ضمن عرض سلام و ادای ارادت و احترام محضر مخاطبان گرامی
مراجعه به رزومه بنده که در سایت دانشگاه قابل مشاهده است، می‌تواند منبع مناسبی برای آشنایی با اینجانب باشد؛ اما اجمالاً می‌توان گفت: اینجانب علیاصغر جعفری ولنی عضو هیئت‌علمی رسمی قطعی (دانشیار پایه 13) دانشگاه شهید مطهری هستم. فارغ‌التحصیلی کارشناسی رشته فلسفه و کلام اسلامی از دانشگاه تهران، فارغ‌التحصیلی کارشناسی‌ارشد رشته فلسفه و حکمت اسلامی از دانشگاه تربیت مدرس و فارغ‌التحصیلی دکترای رشته فلسفه تطبیقی از مدرسه‌عالی شهید مطهری در سوابق تحصیلی بنده قرار دارد. علاوه بر این، تدوین و تصحیح عنوان 8 کتاب، 17 مقاله علمی پژوهشی، 15 مقاله علمی ترویجی یا تخصصی، راهنمایی و مشاوره بیش از 20 رساله و پایان‌نامه دکتری و ارشد و همچنین شرکت در بیش از 20 همایش ملی و بین‌المللی، از جمله سوابق پژوهشی اینجانب است.
کتاب شما به چاپ دوم رسیده، استقبال دانشجویان از چاپ اول چطور بود؟ سایر اساتید چطور؟
اینکه این کتاب به چاپ دوم رسیده است خود می‌تواند حاکی از استقبال نسبتاً خوب دانشجویان و اساتید از این اثر باشد. در عین حال مطلع هستم که برخی از اساتید در حوزه و دانشگاه طبق رویکرد مورد توجه در این کتاب، به تدریس فلسفه و منطق می‌پردازند.
فکر می‌کنید دلیل استقبال مخاطبین از این کتاب چه بود؟ این کتاب، چه خلئی را پر می‌کند؟
رسالت تدوین منطق علاوه بر جنبه معرفتی و آموختن قواعد منطقی، توجه به جنبه مهارتی و به کار گرفتن این قواعد در فلسفه به طور خاص و در همه علوم حقیقی به نحو عام و حتی در همه جنبه‌های رفتاری انسان به طور اعم است؛ اما همان‌طور که در مقدمه این کتاب اشاره شده، استفاده از منطق در جهت فهم بهتر فلسفه مورد توجه قرار گرفته است. ازاین‌رو این کتاب می‌تواند هم‌زمان برای دو درس منطق و فلسفه مفید واقع شود؛ یعنی علاوه بر اینکه هر بحث فلسفی در قالب استدلال‌های منطقی ارائه شده است که می‌تواند تبیین دقیق‌تری از آن را به مخاطب عرضه کند، در عین حال قواعد منطقی آموخته شده (منطق معرفتی) به تمرین مراجع کننده این کتاب در می‌آید. (منطق مهارتی) همین رویکرد دوگانه، جذابیت مجموعه را برای مخاطب این دو درس (چه دانشجو و چه استاد) فراهم می‌کند؛ به نحوی که در بازنگری اخیر دانشگاه، این کتاب به عنوان سرفصل دروس منطق و فلسفه معرفی شده است.
توجه به جنبه ابزاری و مهارتی منطق در فراگیری فلسفه، امری است که در محیط‌های آموزشی مغفول واقع شده است؛ به‌گونه‌ای که دانشجو پس از آشنایی با منطق و فراگیر آن، احساس می‌کند آلی بودن منطق شعاری بیش نیست، چراکه منطق تأثیر چندانی در فراگیری و فهم فلسفه و کلام ندارد و به نظر می‌رسد اساتید این دروس هم در تدریس دروس فلسفه و کلام از نقش ابزاری منطق بهره نمی‌برند. لذا پس از مدتی به بوته فراموشی سپرده میشود. این کتاب در صدد رفع این خلأ می‌باشد.
چاپ دوم با چاپ قبلی چه تفاوتی دارد؟
در چاپ نخست مقدمه کوتاهی در آغاز مجموعه وجود دارد که در این چاپ برخی از نکات لازم به آن افزوده شده است. برخی استدلال‌های مغفول مانده در چاپ نخست و یافتن منابع تحقیق مورد استناد علامه در متن کتاب افزوده دیگر چاپ دوم است. تدوین ظاهری مجموعه هم در جهت استفاده بهتر مخاطب، مزیت سوم چاپ دوم نسبت به چاپ نخست است. البته یادداشت ناشر محترم، نخستین برخورد خواننده را فراهم کرده است.
برای آینده چه کتابی را در نظر دارید؟
محور اصلی فعالیت پژوهشی بنده، تصحیح متون اصیل علوم عقلی و احیای میراث اندیشمندان است که در این مسیر، حدائق الحقائق زین‌الدین کشی زیر چاپ است و به زودی منتشر میشود. البته کارهای دیگری هم در دست تصحیح است. محور دوم فعالیت من، تدوین کتب آموزشی برای سرفصل دروسی است که در دانشگاه تدریس میکنم. ازجمله فعالیت‌های این حوزه، غیر از کتاب «فلسفه در آیینه منطق»، تدوین کتاب «آموزش منطق» در دو سطح کارشناسی و کارشناسی‌ارشد است که در دست تهیه می‌باشد. البته کتاب «روش‌شناسی پژوهش‌های فلسفی» هم به عنوان سرفصل درس روش تحقیق با چنین انگیزه‌ای تدوین شده است.
ممنون از وقتی که در اختیار ما گذاشتید.
موفق و سربلند باشید.
