عنوان پایان‌نامه

وهم و خیال و کارکرد آنها در معرفت‌شناسی اسلامی با تمرکز بر آرای ملاصدرا



    دانشجو در تاریخ ۰۳ اسفند ۱۳۹۶ ، به راهنمایی ، پایان نامه با عنوان "وهم و خیال و کارکرد آنها در معرفت‌شناسی اسلامی با تمرکز بر آرای ملاصدرا" را دفاع نموده است.


    رشته تحصیلی
    فلسفه تطبیقی
    مقطع تحصیلی
    دکتری تخصصی PhD
    محل دفاع
    دانشگاه شهید مطهری (ره)/واحد خواهران مشهد
    تاریخ دفاع
    ۰۳ اسفند ۱۳۹۶

    چکیده

    در میان قوای باطنی نفس، قوه‌ی وهم و خیال کارکردهای قابل توجهی در معرفت‌شناسی اسلامی به خصوص آرای صدرایی دارند. در نگاه صدرایی خیال گاه حافظ صور و گاه مدرک آن‌ها معرفی می‌گردد. رفع این ناسازگاری جز با تمسک به مبانی خاص وی امکان‌پذیر نیست. این قوه به لحاظ معرفتی کارکردهای عامی چون حفظ و نگه‌داری صور، تبدیل علوم حضوری به حصولی، تجسم و تمثل، بازیابی و بازشناسی و کارکردهای اختصاصی چون تأثیر در خواب و رؤیا، وحی و الهام، کشف و شهود دارد. صدر المتالهین برخلاف مشهور، وهم را قوه‌ای مستقل نمی‌داند، بلکه معتقد است عقل در تنزل خود با همراهی حس نسبت‌هایی با متعلقات خود می‌یابد که جزئیات وهمی حاصل آن است نه اینکه صفات جسمانی قائم به نفس باشد. درک معانی جزئی، ایجاد مغالطات و تأثیر وهم در ارکان و منابع معرفت از کارکردهای قوه‌ی واهمه در معرفت‌شناسی اسلامی است.

    Abstract

    Among the inner faculties of the soul, the faculty of illusion and imagination has a significant function in Islamic epistemology, especially Sadra's. In terms of Sadra, the mechanism of imagination is sometimes the preservation of forms, and sometimes it perceives them. Resolving this inconsistency is only possible through resorting to certain principles of Sadra. This faculty has epistemically general functions such as the preservation of forms, the transformation of the Presential knowledge to the Acquired knowledge, the visualization and representation, the retrieval and reidentification, and the specific functions such as effects in dream, revelation and inspiration, and intuition. unlike the predecessors, Sadr-ol-Mote'allehin does not consider the faculty of illusion as an independent one, but believes that intellect as descending, accompanying the faculty of sensibility, holds a relation with its properties based on which we might obtain the illusion particulars or physical attributes.

    Understanding the partial meanings, creating fallacies, and affecting the basis of knowledge, is of the functions of the faculty of illusion in the realm of Islamic epistemology.

    Keywords: illusion (faculty), imagination (faculty), epistemic function, epistemology, Mulla Sadra.

    کلیدواژه‌ها: وهم خیال کارکرد معرفتی معرفت‌شناسی ملاصدرا