مؤلفههای سیاست جنایی در سیره و کلام امیرالمؤمنین امام علی (علیهالسلام)
- رشته تحصیلی
- فقه و حقوق جزا
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- دانشگاه شهید مطهری (ره)
- شماره ساختمان محل ارائه
- ساختمان آموزش
- نام کلاس محل ارائه
- سالن کنفرانس
- تاریخ دفاع
- ۳۰ تیر ۱۴۰۳
- ساعت دفاع
- ۰۷:۰۰
- دانشجو
- لیلا گلی
- استاد راهنما
- عبدالعلی توجُّهی, دکتر سید ابوالقاسم نقیبی
- استاد مشاور
- دکتر سید محمدصادق موسوی
- چکیده
-
سیاست جنایی مطلوب و هماهنگ با آموزههای علوی (علیهالسلام) مجموعهای از پاسخهای کنشی و واکنشیِ مشارکتی از سوی هیأت اجتماع - حکومت و جامعه مدنی - به منظور مقابله با پدیده مجرمانه است که زیربنای این پاسخها، هنجارها و ارزشهای شرعی و روبنای آن، خردگرایی و مصلحتاندیشی است. اندیشهورزی در مصادیق فراوانی از کلام و سیرهی امام علی (علیهالسلام) در زمینهی جرمانگاری، کیفرگذاری، پیشگیری، اجرای مجازات و اصلاح بزهکاران و نقش جامعهی مدنی در هریک از ساحتها مذکور موجب دستیابی به الگوی جامع سیاست جنایی علوی (علیهالسلام) است. مؤلفههای این سیاست جنایی در سیره و کلام امام علی (علیهالسلام) بنا بر تتبع و پژوهشی که در این نوشتار انجام یافته است، عبارتاند از: ۱) جرمانگاری بر اساس اوامر و نواهی الهی با تکیه بر خیرخواهی و محوریت عدالت اجتماعی. ۲) پیشگیری فراگیر با طراحی و اجرای برنامهای جامع در ساحتهای فردی، اجتماعی، رشدمدار و وضعی. ۳) سیاست کیفری با خوانشی بدیع از اصل تناسب جرائم و مجازاتها با طراحی پاسخگذاری افتراقی در قلمرو حدود و تعزیرات از یکسو و دوگانگی بزهکاری توده و خواص از سوی دیگر. ۴) بهرهگیری گسترده از نهادهای اصلاحی از بزهپوشی تا پذیرش توبه در راستای درمان و باز جامعهپذیری بزهکاران. نوشتار حاضر بر آن است تا با بررسی آموزههای علوی (علیهالسلام) با رویکردی تطبیقی و مقایسهای با تألیفات مرتبط با سیاست جنایی به پاسخِ سؤال از چیستی سیاست جنایی علوی دست یابد. به همین منظور با توضیح و تحلیل موارد و مصادیق بیانات و اَعمال مرتبط با سیاست جنایی در کلمات و سیره عملی حضرت امیر (علیهالسلام) در هر یک از عرصههای مذکور، ضمن تبیین مبانی و اصول ناظر بر هر یک، الگوی سیاست جنایی مستنتج از سیره و کلام امام علی (علیهالسلام) را معرفی نماید.
-
واژگان کلیدی: سیاست جنایی، پدیده مجرمانه، جرمانگاری، پیشگیری از بزهکاری، اصلاح بزهکاران، عدالت کیفری.
- Abstract
-
The optimal criminal policy and in harmony with the teachings of Alavi (PBUH) is a set of active and reactive responses from the community board - the government and civil society - in order to deal with the criminal phenomenon. Reflecting on many examples from the words and life of Imam Ali in the field of criminalization, sentencing and prevention, execution of punishment and reformation of criminals and the role of civil society in each of the mentioned fields has led to Searching for the comprehensive model of Alevi criminal policy. The components of this criminal policy in the life and words of Ali according to the research conducted in this treatise are: 1) Criminalization based on divine commands and decrees, relying on benevolence and the centrality of social justice. 2) Comprehensive prevention by designing and implementing a comprehensive program in individual, social, developmental and situational areas. 3) Penal policy with a novel interpretation of the principle of proportionality of crimes and punishments with the design of differential responses in the realm of limits and punishments on the one hand and the duality of mass and private delinquency on the other hand. 4) Extensive use of correctional institutions from forbearance of crime to acceptance of repentance in order to treat and reintegrate criminals. The present article aims to answer the question of what Alavi criminal policy. Come this purpose, by explaining and analyzing cases and examples of statements and actions related to criminal policy in the words and actions of Hazrat Amir in each of the mentioned fields, introduce the model of criminal policy derived from the life and words of Imam Ali.
-
Keywords: Criminal policy, Criminal phenomenon, Criminalization, Crime prevention, Criminal reform, Criminal justice.