عنوان پایان نامه

بررسی تأثیرات مبانی فلسفی ابن‌سینا و ملاصدرا در حوزه انسان‌شناسی


    رشته تحصیلی
    فلسفه و حکمت اسلامی
    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    محل دفاع
    دانشگاه شهید مطهری(ره)
    تاریخ دفاع
    ۳۰ بهمن ۱۴۰۱

    چکیده

    ابن‌سینا و ملاصدرا از جمله برجسته‌ترین حکمای مسلمان هستند که آراء فلسفی ایشان علی‌الخصوص در حوزه انسان‌شناسی الگوی حکمای بعد از ایشان گشته است. رسالت رساله حاضر، مطالعه مبانی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی این دو فیلسوف به‌منظور نشان دادن چگونگی تأثیر این مباحث در حوزه انسان‌شناسی با روش توصیفی، تحلیلی و مقایسه‌ای است. طوری که انسجام نظریات هر فیلسوف در فلسفه‌اش مشخص می‌شود و لذا طبق تحقیقات انجام شده تاکنون کسی به‌صورت کامل و جامع درباره این موضوع تحقیق نکرده است. به نظر می‌رسد آراء انسان‌شناختی ابن‌سینا و ملاصدرا به شدت تحت تأثیر مبانی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی است. اشتراک نظر آن‌ها در مباحثی مانند وجود نفس، تجرد نفس، قوای نفس، استکمال نفس و بقای نفس به علت طرح مباحث مشترکی در هستی‌شناسی مانند جوهر و عرض، قوه و فعل، ماده و صورت، مادیت و تجرد، همچنین معیار مشترک آن‌ها در حصول معرفت یقینی، شباهت دیدگاه آن‌ها درباره ابزار و منابع شناخت و استفاده هر دو فیلسوف از روش برهانی است اما تفاوت آراء ایشان در حوزه انسان‌شناختی همچون نحوه حدوث، نحوه تجرد، علت تشخص و تغایر انسان‌ها، کیفیت استکمال نفس، کیفیت معاد ریشه در اختلاف نظر ایشان در مبانی فلسفی دارد. ملاصدرا با اضافه کردن روش شهود و وارد نمودن وحی در فلسفه همچنین ارائه نظریات جدیدی درزمینه هستی‌شناسی مانند تشکیک وجود، وجود خاص و جمعی، وجود رابط معلول، وجود عالم مثال، ابهامات و نواقصی که در آراء انسان‌شناسی حکمای گذشته بود را تکمیل نمود.

    کلید واژه ها: انسان‌شناسی ملاصدرا ابن‌سینا هستی‌شناسی نفس مبانی فلسفی معرفت‌شناسی