مطالعه تطبیقی قرارداد گرایی در حقوق خانوادهی ایران و فرانسه
- رشته تحصیلی
- فقه و حقوق خصوصی
- مقطع تحصیلی
- دکتری تخصصی PhD
- محل دفاع
- دانشگاه شهید مطهری (ره)
- تاریخ دفاع
- ۲۲ تیر ۱۴۰۱
- دانشجو
- محمدرضا خلیل زاده
- استاد راهنما
- دکتر سید علیرضا فروغی, دکتر عباس کریمی
- استاد مشاور
- دکتر سید محمدصادق موسوی
- چکیده
-
خانواده به عنوان ریشهی اصلی بسیاری از مسائل جامعه، همواره به مطالعه و بازخوانی نیاز داشته است. یکی از ظرفیتها و ابعاد قابلتوجه نظام حقوقی خانواده در اسلام، حضور قرارداد از تشکیل خانواده تا انحلال و دورهی بعد از انحلال است. فقیه کارآمد و حقوقدان دغدغه مند نمیتواند از تأمل و بازخوانی این ظرفیت، غفلت کند. شاید که از رهگذر این خوانش، سازمان حقوقی خانواده در ایران به یاری مدیریت جامعه در حل مسائل نوپدید خانواده بپردازد. از سوی دیگر تطبیق و مقارنهی این مطالعه با نظام حقوقی دیرپایی مثل نظام حقوق خانوادهی فرانسه، به عمق تحقیق خواهد افزود. قراردادی سازی موضوع تأمل جاری حقوق فرانسه در مسیر تحول خانواده است. فردگرایی، اساسی سازی و فاصله گرفتن از نهادگرایی و قواعد آمره منشأ این جریان محسوب میشود. در مقابل، خانواده در حقوق ایران با توجه به خاستگاه اسلامی خود، رابطهای جدی با قرارداد دارد. رصد عرصههایی از حقوق خانواده که قابل قرارداد و غیرقابل قرارداد هستند، محقق را به محک میزان گرایش حقوق خانوادهی ایران به قرارداد، مبانی آن و بررسی جریان اصل آزادی قراردادی با تفاسیر مختلف، رهنمون میشود. از این رو موضوع رساله، قرارداد گرایی و مقایسهی این مفهوم در حقوق خانوادهی ایران و فرانسه نام گرفت. شناخت صحیح عرصههای غیرقابل قرارداد وصیانت از ظرفیتهای آن با توجه به بعد مقدس خانواده، میتواند حقوق خانوادهی ایران را ضمن بهرهمندی از منافع قرارداد نسبت به آسیب موجهایی مثل قراردادی سازی حفظ نماید.
- Abstract
-
The family, as the root cause of many problems in society, has always needed to be studied and re-read. One of the significant capacities and dimensions of the family legal system in Islam is the presence of a contract from the formation of the family until the dissolution and the period after the dissolution. An efficient jurist cannot neglect to ponder and re-read this capacity. Perhaps through this reading, the Family Law Organization in Iran will help the community management in solving emerging family problems. On the other hand, the comparison of this study with a long-standing legal system such as the French family law system will add depth to the research. Contractualization is the subject of the current reflection of French law on the evolution of the family. Individualism, fundamentalism, and distancing oneself from institutionalism and imperative rules are the source of this trend. In contrast, the family in Iranian law, given its Islamic origins, has a serious relationship with the contract. Observing areas of family law that are contractual and non-contractual, leads the researcher to test the extent of Iran's family law tendency to contract, its foundations, and to examine the flow of the principle of contractual freedom with different interpretations. Hence, the subject of the dissertation was called contractualism and the comparison of this concept in Iranian and French family law. Proper knowledge of non-contractual areas and protection of its capacities according to the sacred dimension of the family, can protect the Iranian family law while enjoying the benefits of the contract from the damages of currents like contractualization.