خانواده به عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای اجتماعی است که در فرهنگ اسلامی شاکله این نهاد بر اساس مودت و رحمت ترسیم شده است. در شریعت اسلام برای این نهاد حریمی را قائل شده است و کسی حق ندارد وارد مناسبات اعضای خانواده شود. در نگاه اول شاید این‌طور به نظر آید که هیچ کس حق ورود به آن را ندارد؛ اما با بررسی و تدقیق در این حوزه و با بکار گیری برخی قواعد در می‌یابیم که در برخی موارد حضور حاکم لازم است. ید آید هدف از نگارش پایان‌نامه این است که با ادله فقهی مداخله حاکم و قلمرو آن را در این نهاد مقدس بررسی نماییم. در ابتدا با بررسی اصل حاکمیت اراده و اصل عدم ولایت مبانی خصوصی بودن خانواده ارائه شده است و قواعد مصلحت، قاعده عسر و حرج و الحاکم ولی الممتنع به عنوان مبانی فقهی مداخله حاکم، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و برخی موارد و مصادیق مداخله حاکم در ساحت مناسبات خانواده تبیین شده است.