نقدهایی بر الهیات طبیعی از دیدگاه هیوم در ترجمه و بررسی کتاب گفتگوهایی درباره دین طبیعی
- رشته تحصیلی
- فلسفه و حکمت اسلامی
- مقطع تحصیلی
- کارشناسی ارشد
- محل دفاع
- دانشگاه شهید مطهری (ره)
- تاریخ دفاع
- ۰۴ آبان ۱۳۹۰
- چکیده
-
اغلب تاریخ نویسان و مفسران آراء هیوم، این فیلسوف بنام قرن هجدهم را ملحد دانسته‌اند و از گفتگوهایی درباره دین طبیعی که واپسین نوشتار هیوم است به عنوان لب عقاید ملحدانه‌ی او تعبیر کرده‌اند؛ اما از رهگذر ترجمه‌ی این کتاب و با تحلیل دقیق سه شخصیت حاضر در گفتگو؛ یعنی دمئا، کلئانتس و فیلو و نیز راوی این گفتگو؛ یعنی پامفیلیوس به نظر می‌رسد که گفتگوی این سه برخاسته از شک و تردید درونی هیوم و گفتگوی او با خود است؛ گفتگویی که هرگز او را به سوی پذیرش عقیده‌ای خاص سوق نداد. از این رو نمی‌توان او را به صراحت ملحد یا دین‌دار و خداپرست دانست. لکن نظر به آراءش درباره‌ی دین و ایمان در سایر آثار و در نوشته‌های شخصی‌اش می‌توان او را به نوعی فیلسوفی لا أدری دانست که البته گرایشاتی به خدا داشته است.
- Abstract
-
Most of the historians and Hume’s commentators introduce this famous philosopher of eighteenth century as an atheist or at best, as a defendant of natural religion, and interpret Dialogues Concerning Natural Religion that is his last writing as a brief of Hume’s Atheistic beliefs. But we try to infer Hume’s own belief from the Dialogues through the translating of this book and the analysis of the characters participated in dialogues; mean Demea, Cleanthes and philo. Our guess is that these dialogues are not but Hume’s inner doubt and hesitation which led him to accept a certain belief. But there are some phrases in Hume’s writings that show he may have sometimes felt the tug of an inclination to believe in God. So we cannot properly name him an Atheist or a Theiat or a Deist. At best, we can say that he was committed to some kind of Agnosticism.