عنوان پایان نامه

تصحیح رساله اثبات الواجب ابوالحسن علی ابن احمد ابیوردی


    رشته تحصیلی
    فلسفه و حکمت اسلامی
    مقطع تحصیلی
    کارشناسی ارشد
    محل دفاع
    دانشگاه شهید مطهری (ره)
    تاریخ دفاع
    ۲۹ آبان ۱۳۹۲

    چکیده

               مسئله اثبات واجب یکی از مهم ترین مسائل مورد توجه اندیشمندان به خصوص متکلمان و فلاسفه بوده است . مؤلف کتاب ابوالحسن بن احمد ابیـوردی از علمـای امامیـه قـرن دهـم هجری مقام و پایه علمی والایی داشته و جامع معقول ومنقول بوده است و از او آثـار متعـددی برجای مانده است . رساله مورد بحث شامل سه بخش (مقدمات بحث، دلایل مؤلف، دلایـل دیگـران ) اسـت .مؤلف در مقدمه به ذکر چهار نکته پرداخته است

     1 .ذکر معنای واجب، ممکن و ممتنع و بیـان این نکته که واجب تعالی علت تامه برای وجودش است -2 .ممکن به فاعـل موجـود نیازمنـد است -3 .اگر وجود ممکن از علتش واجب شود موجود میشود -4 .در این قسمت مؤلف بـه سه نکته اشاره کرده است : الف) امکان ممکن دلیل احتیاجش به علت اسـت ب . ) ایـن امکـان برای ممکن لازم است )ج . بقاء ممکن با از بین رفتن علـتش ممتنـع اسـت او. پـس از بیـان و توضیح این مقدمات به ذکر دلایل خود که هدفش از تألیف این رساله بوده است میپـردازد و آ دوازده دلیل بر این مطلب می ورد او. در این دلایل بیان میکند که اگـر واجـب لذاتـه یافـت نشود و موجود در ممکنات منحصر شود تسلسل تا بـی نهایـت و عـدم تنـاهی ممکنـات لازم میآید و به طرق مختلف براهین خود را بیان می .کند مؤلف سپس بـه ذکـر دلایـل دیگـران از جمله ابن سینا و سهروردی در باب این مسئله میپردازد. مؤلف در خاتمه رساله به ذکر و حـل سه شبهه میپردازد . اما در مورد شیوه تصحیح و روند تصحیح متن رساله ابتدا به شناسنامه نسخه‌ها اشاره شده

    است و ویژگی نسخه‌ها بیان شده است. سپس به نحوه مقابله نسخه‌ها و انتخاب شـیوه تصـحیح اشاره شده است و بیان شده که به دلیل ویژگی نسخه‌ها تصحیح بر اساس نسخه اصل صـورت نگرفته است ؛ هرچند که به یکی از نسخه‌ها اعتماد بیشتری شده است .