تصحیح متون قدیمی، إحیاء میراث ارزشمند هر فرهنگی است. برای تحقق یک گام کوچک در مسیر احیای اندیشه فلسفی اسلامی و ایرانی، با پیشنهاد و نظر اساتید، به تصحیح الإلهیّات بالمعنی الأخصّ من «الحکمة المتعالیة» از ملّاشمسای گیلانی پرداخته شد؛ که بخش میانی از کتابی با عنوان الحکمة المتعالیة است. قسمت آغازین و بخشی از پایان آن پیش از این، در قالب پایان‌نامه تصحیح شده است. وی که از شاگردان بنام میرداماد و معاصر و دوست ملاصدرا است از علمای مکتب اصفهان محسوب می‌شود. او در این اثر به دلیل اهمیت مبحث الإلهیّات بالمعنی الأخصّ، این بخش را با شرح و تفصیل بیشتری نگاشته است. وی ابتدا روش استدلالی گذشتگان در اثبات واجب را ذیل چهار شیوه می­آورد، سپس هفت برهان را که بر اثبات وجود خدا آمده است بیان کرده و با نظر به اشکال­های فرضی و واقعی و پاسخ به آن­ها به طرح مبسوط موضوع می­پردازد. ملاشمسا در این نوشتار افزون بر اینکه در هر برهان وجود واجب تعالی را اثبات می­کند، با برخی براهین، تنها مؤثّر بودن واجب الوجود را نیز نتیجه می­گیرد؛ بنابراین به طور مجزا این مسئله را تحت عنوان «لا مؤثّر فی الوجود إلّا اللّه ولا خالق سواه» مورد نقد و بررسی قرار می­دهد و ذیل تبیین این قاعده، لزوم وجود علم سابق بر مخلوق، خالق نبودن ممکن بالذات، علم تام ‌تفصیلی خدا به ‌اشیاء ‌قبل از وجود آنها و حادث ‌بودن ارادۀ بندگان را بیان‌ می‌دارد.

برای انجام تصحیح این بخش از اثر، از سه نسخۀ کتابخانه­های فیضیّۀ قم، دانشگاه تهران و مجلس شورای اسلامی استفاده شد که حجم آن براساس صفحه‌بندی کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی 85 برگ (170صفحه) است. ضمن مقابلۀ نسخ، موارد اختلافی در پانوشت­ها آورده شده است. در این پژوهش سعی شد به منابع و مصادر مورد استفاده ملاشمسا دست یافته شود و هم­چنین حواشی­ای که نقش تکمیلی و تبیینی برای فهم موضوع داشت نیز استنساخ شده و در پانوشت­ها اشاره شود.

در آغاز پایان‌نامه به معرفی شخصیّت ملاشمسا و آراء و آثار وی پرداخته شده و پس از آن، روش تبیین و رویکرد وی به مباحث، تحلیل و بررسی شد. تحلیل روش­شناختی این رساله نشان می­دهد که گرچه شمسا به سینوی بودن مشهور است، اما رویکردش در تبیین مباحث به خواجه نصیر الدین و روش وی در تجرید الاعتقاد نزدیک­تر می­نماید. این نزدیکی باعث گردیده که این اثر از یک کتاب فلسفی به سمت یک کتاب کلامی سوق پیدا کند.