درآمدی تاریخی بر مابعدالطبیعه

شماره مجلد: ۷ | سال چهارم/ شماره ۱۱ و ۱۲ - تابستان و پاییز ۱۳۸۴        کد مقاله: ۴۴           صفحه: ۶۰ - ۴۵

Michael Lux

مرتضی قرایی

چکیده:

در باب موضوع و قلمرو مابعدالطبیعه در طول تاریخ نظرات و دیدگاه‌های‌ مختلفی ارائه شده است. در این جستار نویسنده این دیدگاه‌ها را به دو دسته‌ی‌ توصیفی و هنجاری تقسیم می‌کند و به سیر تاریخی پیدایش آن‌ها می‌پردازد. در ابتدا تلقی ارسطو و متفکران قرون وسطا را که دو تبیین از قلمرو و موضوع‌ مابعدالطبیعه داشتند مورد بررسی قرار می‌دهد و به تلاش‌هایی که برای جمع این‌ دو تبیین صورت گرفته است، اشاره می‌کند، سپس به دیدگاه خردگرایان سده‌های‌ هفدهم و هجدهم که هم در موضوع و هم در رویکرد، متفاوت از دیدگاه ارسطو است، می‌پردازد و نقد تجربه‌گرایان بر آن‌ها و تلقی کانت را بررسی می‌کند. نویسنده در پایان به دیدگاه فیلسوفان معاصر که مابعدالطبیعه را کوششی‌ توصیفی برای تصویر شاکله‌های مفهومی می‌دانند توجه می‌کند.

کلمات کلیدی : کانت، ارسطو، مابعدالطبیعه، قرون وسطا، خردگرایان، تجربه‌گرایان