مقالات: بررسی فقهی و حقوقی تأسیس وکالت بلاعزل
شماره مجلد: ۶ | سال سوم/ شماره ۹ و ۱۰ - زمستان ۱۳۸۳ و بهار ۱۳۸۴ کد مقاله: ۳۷ صفحه: ۳۸ - ۷
سید مصطفی مصطفوی
چکیده:
موضوع تحقیق این نوشتار بررسی اثر فقهی و حقوقی شرط عدم عزل یا شرط وکالت در عقد لازم می‌باشد. البته در این جستار آنچه به صورت مستقیم بررسی و نقد شده، عملکرد این شرط در عقد وکالت است؛ ولی نتیجه‌ی به دست آمده قابل انطباق بر همه‌ی عقود جایز اذنی می‌باشد. سؤال اصلی این مقاله این است که وقتی عقد اذنی همانند عقد وکالت در ضمن عقد لازمی شرط می‌شود، اثر حقوقی آن چیست؟ آیا عمل بر خلاف مفاد شرط بی‌تأثیر و بی‌اعتبار است؟ یا تنها تخلف از مفاد آن ممنوع است ولی عمل مخالف با شرط از نظر حقوقی نافذ است؛ هرچند مشروط علیه مسئول خسارت پیمان‌شکنی خود می‌باشد و مشروط له هم از آثار تخلف شرط بهره می‌برد؟ مدعای این مقاله این است که به سبب ساختار ماهوی عقود اذنی از جمله عقد وکالت- که حدوثا و بقائا مبتنی بر اذن و رضایت می‌باشند- شرط عدم عزل یا شرط وکالت در عقد لازم در نافذ نبودن عمل مخالف با شرط تأثیری ندارد؛ در نتیجه وکیل در چنین وکالتی بعد از عزل موکل از کار برکنار می‌گردد و اعمال او هیچ اثر حقوقی برای موکلش ندارد.
کلمات کلیدی : وکالت، وکالت بلاعزل، وکالت حکمی، عقود اذنی، اذن حدوثی و بقایی