نظریه‌ها، قوانین و مبانی مشروعیت باروری‌های پزشکی (۲)

شماره مجلد: ۳ | سال دوم/ شماره ۳ و ۴ - تابستان و پاییز ۱۳۸۲          کد مقاله: ۱۹           صفحه: ۱۲۴ - ۸۳

رضا رضانیا معلم

چکیده:

در بخش نخست بعد از بیان آثار مثبت و منفی موضوع از دیدگاه دانشمندان علوم پزشکی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی، حقوق و فقه به دسته‌بندی فتاوای فقهای شیعه و اهل سنت در شش نظریه پرداخته شد و با نقل قوانین موضوعه‌ی کشورهای غربی پایان یافت. اینک مشروعیت موضوع‌ فرزند ‌دار شدن‌ با دخالت‌ عامل‌ سومی، یعنی بهره‌گیری‌ از اسپرم‌ یا تخمک‌ و یا رحم‌ بیگانه‌ با عنایت‌ به‌ آیات‌، روایات‌، اصول‌ و قواعد فقهی‌ مورد‌ بحث‌ و بررسی‌ قرار می‌گیرد و در نهایت‌ به‌ جمع‌بندی‌ موضوع‌ از دو دیدگاه‌ فردی‌ و احوال‌ خصوصی‌ افراد و دیدگاه‌ حکومتی‌ و نظام‌ اجتماعی‌ پرداخته می‌شود. نتیجه‌ی‌ مشخص‌ قابل‌ ارائه‌ی‌‌ مقاله،‌ این‌ خواهد بود که‌ تا قانون‌ صریح‌ و شفاف‌ و جامعی در این‌ زمینه‌ تدوین‌ و وضع‌ نگردد، هرکس‌ بر مبنای‌ نظریه‌‌ی فقهی‌ مرجع‌ تقلید خود می‌تواند عمل‌ کند که‌ خود مشکلات‌ اجرایی‌، حقوقی‌ و قضایی‌ بی‌شماری‌ را برای‌ کشور سبب‌ خواهد شد. «قانون نحوه‌ی اهدای جنین به زوجین نابارور» به رغم لزوم وضع آن، بسیار ناقص و ابتدایی است که خود بحث جداگانه‌ای را می‌طلبد.

کلمات کلیدی : تلقیح مصنوعی، باروری پزشکی، باروری نوزاد آزمایشگاهی، مادران جانشین، قرارداد بچه سازی، انتقال و اهدای جنین